انواع فشارسنج ها و نحوه استفاده ,

برای کنترل میزان فشارخون، بهترین کار چک کردن فشارخون به‌ صورت مرتب است. فشارخون بالا یکی از بیماری‌ های بسیار مشکل‌ ساز برای بدن است که اگر نتوانید آن را کنترل کنید، دچار مشکلات و ناراحتی‌ های زیادی خواهید شد. زمانی که قلب، خون را پمپاژ می‌ کند میزان حرکت و در اصطلاح فشار آن بسیار اهمیت دارد؛ اگر فشارخون پمپاژ شده در رگ‌ ها بیش‌ از اندازه شود، در اصطلاح گفته می‌شود که فشارخون بالاست و اگر این فشار کمتر از حد معمول خود باشد، گفته می‌شود که فشارخون پایین است. فشار سنج ها انواع مختلفی دارند که در این مقاله‌ آنها را مورد برسی قرار می‌دهیم.

انواع فشارسنج :

۱ - فشارسنج جیوه ای

۲- فشارسنج عقربه ای

۳ - فشارسنج بازویی

۱- فشارسنج جیوه ای

در بین همه انواع فشارسنج ها فشارسنج جیوه ای در اندازه گیری فشار خون از دقت بالاتری برخوردار است. طریق ی کار این فشارسنج به روش دستی (غیر اتومات) است و در این دستگاه فشار خون توسط ارتفاع سطح جیوه درون لوله ی فشار سنج تعیین می‌شود. با این که فشارسنج های جیوه ای، دقت بالاتری در تعیین فشارخون دارند ولی به علت خطرات بالای ناشی از جیوه امروزه کمتر کاربرد دارند.

۲ - فشارسنج عقربه ای

فشارسنج های عقربه‌ ای به دلیل عدم‌ وجود جیوه که ایجاد خطر می‌کند بهترین جایگزین برای فشارسنج های جیوه ای در روش های دستی هستند فشارخون در این فشارسنج ها توسط عقربه ی روی گوشی متصل به کاف مشخص می‌شود. همچنین لازم به ذکر است که برای بالابردن دقت اندازه‌گیری، بهتر است هر ۶ ماه یک بار دستگاه خود را کالیبره نمایید.

۳- فشارسنج دیجیتال

با پیشرفت علم دسته جدیدی از فشار سنج ها روی کار آمدند که به دلیل روش کار خودکار‌ آنها مورد استقبال همگان قرار گرفتند. استفاده از این دستگاه ها بسیار راحت تر از فشار سنج های دستی است و برای اندازه گیری فشار خون در خانه بسیار مناسب هستند.

فشار سنج دیجیتال دارای دو نوع بازویی و مچی است که در این نوع از فشار‌سنج‌ ها، لایه داخلی کاف با هوا پر می‌شود و به بازو (در فشار سنج بازویی) و یا مچ (در فشار سنج مچی) فشار وارد می‌کند. و با خالی کردن باد کاف، تغییراتی در جریان خون اتفاق می‌افتد که باعث اندازه‌ گیری فشار خون توسط دستگاه می‌شود معمولا در این دستگاه‌ ها ضربان قلب، دما محیط در کنار فشار خون اندازه‌ گیری می‌ شود و در نهایت روی صفحه نمایشگر دستگاه نمایش داده می‌شوند.

نحوه کار با انواع فشارسنج ها:

فشارسنج عقربه ای:

۱- آمادگی

• وقتی فشار خون شخص دیگری را اندازه گیری می‌کنید، او را بر روی صندلی بنشانید.
• اگر فرد لباس آستین بلند پوشیده است، آستین های او را تا نمایان شدن کامل بازوها بالا ببرید. (در این حالت بهتر است فرد لباس آستین کوتاه بپوشد تا هم خود او راحت باشد و هم فشارخون به درستی اندازه گیری شود)
• مهم است فرد در حالت آرامش باشد، سپس یکی از دستان او را بر روی پایش به طوری که کف دست رو به بالا باشد، قرار دهید.

۲- احساس ‌ضربان شریان بازویی

• دو انگشت خود را بر روی آرنج فرد قرار دهید تا احساس پالس یا ضربان قلب او را احساس کنید.
• احساس ضربان قلب باید در نزدیکی داخل آرنج بر روی شریان اصلی باشد.
• اگر پیدا کردن ضربان قلب برایتان دشوار است، انگشتان را در اطراف آرنج حرکت دهید تا آن را احساس کنید.

۳- بستن کاف دور بازوی فرد

• انتهای کاف را از طریق حلقه فلزی بر روی بازوی فرد قرار دهید. کاف باید تقریبا 3 سانتی متر بالای خم آرنج بسته شود.
• کاف دارای یک خط یا فلش هایی بر روی خود است تا بتوان آن را به درستی در اطراف بازوی بست.
• کاف باید به اندازه بازوی فرد انتخاب شود، اگر بازو فرد بزرگ است، کاف کوچک نه تنها به درستی کار نخواهد کرد، بلکه باعث نارحتی فرد نیز می‌شود.
• سفتی بستن کاف باید به حدی باشد که بتوان دو انگشت را زیر کاف به راحتی قرار داد.

۴- مکان صفحه مدرج باید به راحتی قابل مشاهده باشد

اگر صفحه مدرج در کاف در هنگام اندازه گیری مقدار فشار خون قابل مشاهده نباشد، آن را حرکت دهید تا به راحتی آن را ببینید.

۵- مکان استتوسکوپ (گوشی پزشکی) را به درستی زیر کاف قرار دهید

• قسمت دیافراگم را در زیر کاف و بر روی شریان بازویی قرار دهید.
• گوشی های استتوسکوپ را داخل گوش قرار دهید.
• به طور کلی، لازم است با یک دست قسمت دیافراگم را زیر کاف نگه دارید.

۶- باد کردن کاف با استفاده از پمپ دستی

• نگه داشتن دیافراگم در جای خود با یک دست و پمپ کردن با دست دیگر را انجام دهید.
• برای بستن شیر هوا، پیچ پمپ را زمانی که به اندازه مورد نظر بر روی صفحه مدرج رسید، ببندید.
• در حالی که پمپ را به سرعت فشار می‌دهید، مقدار افزایش درجه بر روی صفحه مدرج را مشاهده خواهید کرد.
• فشردن پمپ را تا زمانی که اندازه گیری بین 160 و 180 میلیمتر جیوه باشد، ادامه دهید.
• اگر شماره روی صفحه بالا و سپس پایین می‌آید، مطمئن شوید که دریچه جریان هوا بسته شده باشد.
• 
  

۷- خالی کردن باد کاف

• برای باز کردن دریچه جریان هوا، پیچ بالای پمپ را در خلاف جهت عقربه های ساعت به آهستگی بچرخانید.
• مقدار شماره بر روی صفحه مدرج باید به اندازه 2 میلی متر جیوه در ثانیه کم شود.
• اگر شماره به سرعت کاهش می‌یابد، اندازه گیری نمی‌تواند معتبر باشد، تمام هوا را در کاف آزاد کنید و از مرحله 5 دوباره شروع کنید.

۸- گوش دادن به فشار سیستولیک

• در عدد 120 میلی متر جیوه بر روی صفحه مدرج، نبض فرد باید قابل شنیدن باشد.
• در لحظه ای که اولین صدا را شنیدید، مقدار عددی آن را یادداشت کنید، این مقدار فشار سیستولیک (فشار سرخرگ هنگامی که قلب می‌زند) است.

۹- گوش دادن به فشار دیاستولیک

• در حدود 80 میلی متر جیوه، ضربان قلب فرد محو خواهد شد.
• هنگامی که صدای ضربان قلب دیگر قابل شنیدن نیست، قرائت را ثبت کنید. این همان فشار دیاستولیک است.
• هنگامی که عدد دوم را ثبت کردید، پیچ روی پمپ را کامل باز کنید تا بقیه هوا خالی شود.
• اگر فشار خون سیستولیک یا دیاستولی را احساس نکردید، از مرحله 5 دوباره شروع کنید.

۲- فشارسنج دیجیتال:

برای اندازه گیری فشار خون با دستگاه دیجیتال، اگر می‌خواهید که فشار خون خود را اندازه گیری کنید شاید این کار در موقعیت خوابیده برای شما کمی دشوار باشد اما اگر هدفتان اندازه‌گیری فشار خون دیگران است بهتر است از او بخواهید که به پشت دراز بکشد.
بعد از نشستن یا دراز کشیدن، 3 الی 5 دقیقه بدون حرکت آرام بمانید تا ضربان قلب تا حد امکان ثابت شود و بعد از آن باید کاف فشار سنج را روی دست چپتان ببندید.

درست بودن نحوه اندازه گیری فشار خون با دستگاه دیجیتال تا حد زیادی به بستن کاف به دور بازو مربوط است. برای این کار، آستین لباس فرد باید کاملا آزاد بوده و نباید هیچ فشاری را به بازوی فرد وارد نماید. اگر در این مورد شک دارید، بهتر است که آستین لباس را به طور کامل در آورید. کاف را به دور بازوی خود، به طوری که لبه پایین آن 2.5 سانتیمتر از خط آرنج جلوی دست بالاتر است ببندید. اطمینان حاصل کنید که توبینگ (شلنگ) دستگاه دقیقا در وسط بازو شما قرار گیرد تا سنسور در جای درست ثابت شود. چسب کاف را به خوبی روی بازوی خود سفت کنید؛ کاف باید تا حدی روی بازو سفت شود که تنها دو انگشت اشاره و وسط شما بتوانند بین قسمت بالایی آن و بازو جای بگیرند. بعد از سفت کردن کاف اطمینان حاصل کنید که هیچ فشاری روی بازو یا پوست بازو شما نیست و کاف را بیش از اندازه سفت نکرده‌اید.
بعد از بستن کاف، چند لحظه صبر کنید و سپس کلید استارت روی دستگاه فشار سنج را فشار دهید. در حالت خود ثابت و ساکت مانده و به دستگاه اجازه دهید که کار اندازه گیری را شروع کند. زمانی که اندازه‌گیری به پایان رسید، مانیتور روی پنل دیجیتال فشار خون و ضربان قلب شما را نشان خواهد داد. اگر مانیتور فشار خون و ضربان شما را نشان نداد احتمالا طرز صحیح بستن دستگاه فشار خون را اجرا نکرده‌اید و توصیه می‌شود که کاف را باز کرده، دوباره ببندید و مجدد برای گرفتن فشار خون تلاش کنید.

تفسیر اعداد خوانده شده توسط فشارسنج

جهت راهنمایی و مشاوره می‌توانید با ما در ارتباط باشید.